Een kleine 20 jaar stond hij aan het bestuurlijke roer van Onderwijsgroep Tilburg. En bij MindLabs was hij al betrokken toen het concept nog slechts uit hersenspinsels bestond. Maar zijn bomvolle agenda verhield zich op enig moment niet meer tot zijn energiehuishouding, zo geeft Van der Westerlaken nu aan. “Terwijl ik nog wel hartstikke gezond en vitaal ben, hoor”, voegt hij lachend toe. “Maar mijn werk is in de loop der jaren een vorm van verslaving geworden. Eentje waarvoor ik veel aan de kant schoof. Nu is het tijd om daar weer de ruimte voor te nemen.” Hij denkt even na. “Met pensioen… ik ben wel benieuwd of ik het überhaupt kan. Ik denk dat het een kwestie van mezelf helemaal opnieuw uitvinden wordt.”
Zaken die ‘lopen zoals ze lopen’
Als voorzitter College van Bestuur van Onderwijsgroep Tilburgs is Van der Westerlaken vanaf het prille begin bij de gesprekken over een mediacluster en het latere MindLabs aanwezig. “Interessante materie. Al heb ik me bij de aanvang eerlijk gezegd wel eens afgevraagd wat ik daar nu precies zat te doen. Ik wist gewoonweg niet wat ik met al die informatie moest.” Maar onder leiding van inspirator Max Louwerse werden de plannen concreter en over de grenzen van de mediasector heen getild; breder en onbegrensder van aard dan aanvankelijk bedacht. “En toen was daar het moment dat ik het plots helemaal voor me zag. Wij allemaal. We wisten: dit moeten we samen doorontwikkelen, want we hebben iets groots in handen.
Het is 1 april 2019 als MindLabs officieel wordt opgericht. Ook Fred is daarbij. Sterker nog: hij gaat als de eerste bestuursvoorzitter van de vereniging de boeken in. “Sommige dingen lopen zoals ze lopen. Iemand moest de vergaderingen voorzitten. En omdat ik binnen het bestuur inmiddels nog de enige was die sinds het eerste uur betrokken was, keken alle nieuwe gezichten automatisch naar mij. Ik was de continue factor. Ik wist waar we vandaan kwamen.” Dat was overigens niet de enige reden voor zijn naam in de statuten. “Ik was echt uitermate gedreven om het concept van de grond te krijgen. Je wordt als mbo-voorzitter uitgenodigd door een paar geniale breinen met een idee. En vervolgens kom je op een positie terecht waarmee je daadwerkelijk richting kunt geven. Dat is natuurlijk prachtig.” Hij is even stil en voegt dan lachend toe: “Het is overigens nooit zover gekomen dat ik een memo rondstuurde en iedereen meteen instemde, hoor. Dat moet ook niet, en zou ik niet willen. Je moet alert blijven. Continu.”
Met passie en plezier
Van der Westerlaken praat vol passie over MindLabs en de hoogtepunten die inmiddels al zijn bereikt. De opening van het nieuwe pand bijvoorbeeld, en de ontmoetingen die er sindsdien al heel concreet plaatsvonden. “Maar ook de afhankelijkheden die we er met elkaar organiseren vanuit het idee ‘ik heb jou nodig omdat ik anders niet verder kom’ zijn waardevol.” Dan zijn er nog de presentaties die binnen MindLabs verzorgd worden, waar hij erg over te spreken is. En MindLabs Meets. “Daarmee wordt heel duidelijk wat de meerwaarde van onze vereniging is.” Al met al zit MindLabs op het goede spoor, zo stelt hij. “Je merkt het echt: het is al een begrip en waaiert ontzettend uit.”
Zaken die na zijn vertrek nog wel wat aandacht behoeven? “Verdere ontschotting van het onderwijssysteem. Wij zijn uitermate alert op de samenwerking tussen verschillende onderwijsinstellingen, en het gaat steeds beter. Maar wat mij betreft moeten we binnen het ecosysteem nog veel meer kansen zien en grijpen om elkaars kwaliteiten te benutten en nog nét die stap verder te gaan. De verbeteringen die de oplossingen vanuit onze kopgroep interactieve technologie opleveren bijvoorbeeld, zou je aan de hand van oplichtende hersenvelden van studenten kunnen meten. Dan wordt het nut ervan heel inzichtelijk en concreet. De universiteit is heel bedreven in dergelijk onderzoek. Dan denk ik: waarom doen we dat nog niet? Ik hoop echt dat daar verandering in komt.” Ook de communicatie rondom hetgeen een MindLabs-partnerschap inhoudt, behoeft in zijn ogen nog wat werk. “Externe partijen denken nog te vaak dat het een soort klant-leveranciersverhouding betreft. Dat je als lid een vraag of behoefte uit kunt spreken en daar dan meteen iets voor terugkrijgt. Wij zoeken juist naar nieuwsgierigheid en het samen optrekken voor nieuwe inzichten en kennis, met een focus op ambitie, de wil om te investeren en de bereidheid tot kennisdeling. We zijn al volop doende om daar duidelijker over te communiceren. Maar ook op dat gebied liggen er dus nog kansen voor het ecosysteem.”
Hoop op ambitie en liefde voor verbinden
Wie Van der Westerlaken opvolgt als MindLabs-voorzitter, is vooralsnog onbekend. “Ik hoop vooral dat de persoon in kwestie mijn betrokkenheid, ambitie en de zin en het plezier van me overneemt. Soms een beetje strengheid, het vermogen om richting te houden, welke richting het ook mag zijn, en de kunst om het gezamenlijke belang boven het institutionele belang te plaatsen. Ja, een voorliefde voor verbinden, waar het – in mijn beide voorzittersrollen overigens – eigenlijk allemaal om draaide. Die passie voel ikzelf nog steeds. Ze mogen me zo nodig áltijd weer even van stal halen of raadplegen. Ik ben en blijf MindLabs-ambassadeur."
En voor het overige? “Ik weet het nog niet zo goed. Tot de zomervakantie wil ik even geen verplichtingen die beslag leggen op mijn agenda, zonder dat ik daar regie op heb. Ik ga eerst met mijn gezin naar Zuid-Afrika. En ik heb zóveel hobby’s waar ik in geen tijden aan toe gekomen ben… Ik wil weer boeken in één ruk uitlezen. Ik wil mijn gitaar die ik al 30 jaar niet meer heb aangeraakt er weer eens bij pakken. Een talencursus doen lijkt me leuk, net als tuinieren om mijn hoofd leeg te maken. Ik hoop weer meer te gaan koken en lekkere wijnen te drinken. Daarnaast hoef ik binnenkort geen medelijden meer met mezelf te hebben omdat ik pas om 21.30 uur aan een rondje hardlopen toekom. Al idealiseer ik dat laatste misschien wel een beetje en is de lol er – ook wanneer het overdag kan – na 30 keer gewoon vanaf”, stelt hij lachend. “Ach, we gaan het zien. Ik kijk ernaar uit én ik zie ertegenop. Maar na de zomer weten we hoe ik eruit ben gekomen!”
Het officiële afscheid in het MindLabs-gebouw
Al vindt zijn allerlaatste vergadering pas op 31 januari plaats, hij begint nú al afkickverschijnselen te vertonen, zo geeft de bestuurder te kennen. “Die laatste afspraak, dat wordt een lastige dus. Er staat hier al een doos met mijn spullen op kantoor. Daar stop ik na die bespreking mijn ziel nog bij, en dan trek ik de deur achter me dicht. Op naar het ‘witte gat’ in mijn agenda, dat dus hopelijk geen zwart gat gaat zijn…”, glimlacht hij flauwtjes.
En het officiële afscheid op 25 januari? Dat werd een feestelijke afsluiting van vele jaren vol betrokkenheid, kritisch denken, koers bepalen, maar vooral verbinden. Dit met onder meer een optreden van ‘zijn’ ROC Tilburg-studenten, korte speeches, een ludieke quiz, een hapje én een drankje. Het werd tevens de middag dat burgemeester Weterings hem benoemde tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau, vanwege zijn jarenlange inzet voor het beroepsonderwijs in Tilburg, de regio en ook landelijk. “Het was geweldig dat alle mensen die voor mij (en onze leerlingen en studenten) van betekenis zijn geweest de moeite hebben genomen om te komen”, zo reageerde hij naderhand desgevraagd. “Het was ontspannen, er is gelachen en ik heb af en toe een traantje weggepinkt. Afscheid is immers toch ook gewoon een beetje lijden.” En wat betreft zijn onderscheiding: “Ik ben er nog beduusd van; hoe je met gewoon je werk doen zo geëerd wordt!” Trots en voldaan heeft hij de MindLabs-deur die middag achter zich dichtgetrokken. “Nee, ik had me geen beter afscheid kunnen wensen. Ik ben er nog steeds onder de indruk van."